อาการก่อนเมนส์มา (PMS) มีอะไรบ้าง แตกต่างกับอาการคนท้องอย่างไร?!

         อาการผิดปกติในผู้หญิง อย่างอารมณ์แปรปรวน หิวบ่อย น้ำหนักขึ้น ฯลฯ อาจเป็นสัญญาณเตือนอาการก่อนเมนส์มา หรือ PMS ที่เกิดมาจากระดับฮอร์โมนในร่างกายเปลี่ยนแปลงไป ซึ่งดูคล้ายกับอาการคนท้องแรก ๆ แล้วทั้งสองอาการแตกต่างกันอย่างไร มาทำความเข้าใจกันค่ะ

อาการก่อนเมนส์มา (PMS) เป็นอย่างไร?

        Premenstrual Syndrome หรือ PMS คือ อาการผิดปกติที่เกิดขึ้นก่อนมีประจำเดือน หรือที่หลาย ๆ คนนิยมเรียกว่า อาการก่อนมีประจำเดือน หรือ “อาการก่อนเมนส์มา” โดยอาการผิดปกติเหล่านี้จะเกิดขึ้นกับทั้งร่างกาย อารมณ์ และพฤติกรรม ซึ่งจะเกิดขึ้นก่อนวันที่เมนส์จะมา 1-2 อาทิตย์ และจะหมดไปในช่วง 2-3 วันหลังเมนส์มา หรือในบางคนอาจเป็นยาวนาน และหายไปหลังเมนส์หมด

         อาการก่อนเมนส์มา มีสาเหตุมาจากการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรน ที่มาจากกระบวนการตกไข่ ซึ่งจะอยู่ในช่วง 1-2 อาทิตย์ก่อนที่เมนส์จะมา และอาจเกิดจากฮอร์โมนเซโรโทนินในสมองมีความผิดปกติ เนื่องจากความเครียด โรคซึมเศร้า การกินอาหาร และพฤติกรรมการใช้ชีวิต โดยอาการก่อนเมนส์มา สามารถแบ่งอาการได้ ดังนี้

1. อาการทางด้านร่างกาย

• เจ็บ-คัดบริเวณเต้านม
• สิวขึ้น หน้า-ตัวบวม
• ปวดหัว คลื่นไส้-อาเจียน
• ปวดหลัง ปวดกล้ามเนื้อ หรือตามข้อต่อ
• ท้องอืด ท้องผูก หรือท้องเสีย
• มีตกขาวสีน้ำตาล
• น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น (เช็กด้วย เครื่องชั่งน้ำหนักวัดไขมัน และมวลกาย)
• อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย บางรายอาจเป็นลม
• ชาตามปลายมือปลายเท้า
• โรคประจำตัวบางอย่างจะรุนแรงขึ้นในช่วงนี้ เช่น โรคหอบหืด ภูมิแพ้ ไขข้ออักเสบ ฯลฯ

2. อาการทางด้านอารมณ์และพฤติกรรม

• อารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย ร้องไห้กับเรื่องเล็ก ๆ
• วิตกกังวล และเครียด
• ขาดสมาธิ จดจ่อได้ยาก มีอาการหลง ๆ ลืม ๆ
• อยากอาหารมากกว่าปกติ โดยเฉพาะอยากอาหารที่มีน้ำตาลและไขมันสูง
• ปลีกตัวออกจากสังคม อยากทำกิจกรรมต่าง ๆ ลดลง
• นอนไม่หลับ หรือนอนมาก-น้อยเกินไป
• รู้สึกควบคุมตัวเองไม่ได้
• มีความต้องการทางเพศสูงกว่าปกติ

         PMS หรืออาการก่อนเมนส์มา สามารถพบได้ในผู้หญิงที่มีเมนส์ถึง 85% โดยอาการจะไม่รุนแรงหรือรุนแรงน้อย แต่ในบางคนอาจมีอาการรุนแรงมาก จนพัฒนาไปเป็นอาการ PMDD (Premenstrual Dysphoric Disorder) ซึ่งก็คืออาการผิดปกติก่อนเมนส์มาเหมือนกับ PMS แต่จัดอยู่ในกลุ่มที่รุนแรงกว่า แต่พบได้น้อย 2-10% ในผู้ที่มีประจำเดือนเท่านั้น

         โดยอาการ PMDD จะคล้ายกับ PMS ดังที่กล่าวข้างต้น แต่จะรุนแรงกว่า เช่น หงุดหงิดโมโหร้าย ซึมเศร้าสิ้นหวัง รู้สึกอยากทำร้ายตัวเองหรือฆ่าตัวตาย ซึ่งอาการ PMDD มักจะรุนแรงมากจนกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน จึงนับว่าเป็นอาการอันตรายที่ควรได้รับการรักษาจากแพทย์ทันที

หากพบว่ามีอาการรุนแรง หรือรู้สึกว่า PMS กระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

อาการก่อนเมนส์มา แตกต่างกับอาการท้องอย่างไร?

         เป็นเรื่องที่สาว ๆ หลายคนกังวลมาก เพราะเจ้าอาการก่อนเมนส์มา หรืออาการ PMS นั้น ดันคล้ายคลึงกับอาการของคนที่ตั้งท้องในช่วงแรก จนพาลทำให้กังวลไปว่า อาการผิดปกติที่พบนั้น จริง ๆ แล้วแค่กำลังจะเป็นเมนส์ หรือกำลังตั้งท้องกันแน่ ซึ่งหากจะให้แยกความแตกต่างระหว่างคนที่กำลังจะเป็นเมนส์กับคนที่กำลังตั้งท้องนั้น ต้องบอกเลยว่ายากค่ะ

         เพราะการตั้งท้อง ร่างกายจะเริ่มเกิดการเปลี่ยนแปลงเพื่อให้เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของทารก ซึ่งทำให้ระดับสารหรือฮอร์โมนในร่างกายนั้นเปลี่ยนไป จึงทำให้มีอาการคล้ายกับคนที่กำลังจะเป็นเมนส์ค่ะ แต่ก็พอจะแยกความแตกต่างได้เพียงบางอย่างเท่านั้น

อาการที่น่าสงสัยว่ากำลังตั้งท้อง

• เจ็บคัดหัวนมและเต้านม โดยสังเกตได้ว่าเต้านมมีสีที่เข้มขึ้น และดูขยายใหญ่มากขึ้น
• ปัสสาวะบ่อยและมีสีเข้มขึ้น
• รู้สึกถึงรสชาติแปลก ๆ หรือขม ๆ ในปาก ซึ่งเป็นอาการของกรดไหลย้อน (จากการตั้งท้อง)
• มีอาการปวดหัว-อาเจียนตลอดทั้งวัน โดยเฉพาะเวลาได้กลิ่นบางอย่าง เช่น อาหาร น้ำหอม
• ปวดหลังมากโดยเฉพาะหลังส่วนล่าง
• อุณหภูมิร่างกายสูงกว่าปกติ
• มีตกขาวมากกว่าปกติ
• มีเลือดไหลออกมาเล็กน้อย โดยมีสีออกชมพู หรือที่เรียกว่าเลือดล้างหน้าเด็ก (พบแค่บางราย)

         อย่างไรก็ตาม ผู้ที่ตั้งท้องอาจมีอาการเหล่านี้หรือไม่ก็ได้ แตกต่างกันไปแต่ละบุคคล ซึ่งยากที่จะแยกความแตกต่างกับอาการก่อนเมนส์มา แต่สิ่งสำคัญคือ 1-2 อาทิตย์หลังจากพบอาการ PMS หากไม่ได้ทั้งท้อง ประจำเดือนหรือเมนส์จะต้องมาตามกำหนด หรือคลาดเคลื่อนเล็กน้อย แต่หากเมนส์ไม่มาภายใน 7-14 วันหลังกำหนด และก่อนหน้านั้นได้มีเพศสัมพันธ์แบบไม่ได้ป้องกัน ให้คุณสงสัยได้เลยว่าอาจจะตั้งท้อง

วิธีที่จะแยกความแตกต่างระหว่างอาการ PMS กับการตั้งครรภ์ได้ดีที่สุด คือการใช้ที่ตรวจครรภ์ หรือเข้ารับการตรวจวินิจฉัยจากแพทย์ เพื่อคอนเฟิร์ม

อาการ PMS แก้ได้ แค่เปลี่ยนไลฟ์สไตล์

         อาการก่อนเมนส์มา หรือ PMS สร้างความน่าอึดอัดและทรมานให้กับผู้หญิงอยู่ไม่น้อยเลยค่ะ แถมอาการแบบนี้ก็วนกลับมาเป็นเกือบทุกเดือน ซึ่งเชื่อว่าไม่มีใครอยากให้อาการที่น่ากวนใจเหล่านี้เกิดขึ้นแน่นอน แต่รู้หรือไม่คะว่า อาการ PMS สามารถรับมือได้ แค่เราหันมาปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตค่ะ

วิธีการป้องกันการเกิดอาการก่อนเมนส์มา

• ออกกำลังกายเป็นประจำ เช่น การวิ่ง การเต้น โยคะ อย่างน้อยวันละ 30 นาที เป็นประจำทุกวัน
• หลีกเลี่ยงอาหารเค็มจัดหรือหวานจัด หันมาทานอาหารที่มีกากใยสูง
• พยายามหาทางผ่อนคลาย หากเครียด กดดัน หรือรู้สึกกังวล
• นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ อย่างน้อยวันละ 8 ชม.
• งดการดื่มเหล้า ชา กาแฟ และการสูบบุหรี่
• อาบน้ำอุ่นจะช่วยให้กล้ามเนื้อผ่อนคลาย และเลือดไหลเวียนดีขึ้น
• จดบันทึกระยะเวลาและอาการ PMS ที่เคยเกิดขึ้นในแต่ละเดือน เพื่อเตรียมรับมือกับอาการเหล่านั้น

สรุป

         PMS หรืออาการก่อนเมนส์มา เป็นเรื่องปกติที่อาจเกิดขึ้นได้ ไม่ใช่โรคหรืออาการป่วยร้ายแรง แต่ก็ควรหาทางรักษาหรือบรรเทาอาการก่อนเมนส์มาเหล่านั้น เพื่อที่จะได้ลดความทรมาน และยังป้องกันไม่ให้อาการรุนแรงจนพัฒนาไปเป็น PMDD ได้ อย่างไรก็ตาม อาการก่อนเมนส์มาสามารถป้องกันได้ โดยต้องหันมาปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต ด้วยวิธีที่บทความนี้ได้นำมาฝากนะคะ

ปวดท้องประจำเดือน อันตรายไหม? ปวดแบบไหนต้องไปหาหมอ

ปัญหากวนใจที่ผู [...]

05
พ.ค.

รับมืออย่างไร? เมื่ออาการวัยทองมาถึงและประจำเดือนหายไปโดยไม่รู้ตัว

อาการวัยทอง เป็ [...]

19
มิ.ย.

ตกขาวสีเหลือง สีน้ำตาล สีต่าง ๆ บอกความผิดปกติอะไรบ้าง?

ตกขาวคือสิ่งที่ [...]

06
ก.ค.