บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเผยแพร่ความรู้เท่านั้น “ทางบริษัทไม่สามารถให้คำปรึกษาเป็นรายบุคคลได้” หากท่านมีความกังวล และต้องการคำปรึกษาเพิ่มเติม แนะนำให้พบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัย

โรคโลหิตจาง เป็นภาวะทางการแพทย์ทั่วไปที่มีลักษณะเฉพาะจากการขาดเซลล์เม็ดเลือดแดง หรือ ฮีโมโกลบินในเลือด อาจเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย เช่น การได้รับธาตุเหล็กไม่เพียงพอ โรคเรื้อรัง หรือความผิดปกติทางพันธุกรรม และถึงแม้ว่าโรคโลหิตจางอาจในแต่ละบุคคล จะมีสาเหตุที่มาแตกต่างกัน ทว่าโดยทั่วไปแล้วโรคโลหิตจาง อาการ มักจะมีอาการคล้ายคลึงกันหมด

สารบัญ

โรคโลหิตจาง อาการที่พบบ่อยมีอะไรบ้าง?
โรคโลหิตจาง เกิดจากอะไร ใครเสี่ยงเป็นโลหิตจางบ้าง?
เป็นโรคโลหิตจาง ต้องระวังเรื่องอะไรบ้าง?
วิธีดูแลตัวเองของคนเป็นโรคโลหิตจาง?

โรคโลหิตจาง อาการที่พบได้บ่อยมีอะไรบ้าง?

โรคโลหิตจาง เป็นโรคที่เกี่ยวพันกับระบบภายในของร่างกาย ซึ่งหากยังไม่ใช่ระยะที่ร้ายแรง ดูเผิน ๆ แล้ว ผู้ที่ป่วยเป็นโรคนี้ในระยะเริ่มต้นอาจดูคล้ายคนที่ร่างกายแข็งแรงปกติ ไม่มีอาการที่บ่งชี้ชัดของโรค แต่หากสังเกตโดยละเอียดแล้ว โรคโลหิตจาง อาการที่เข้าข่ายอาจจำแนกเป็นข้อได้ดังต่อไปนี้

1. ความเหนื่อยล้าและอ่อนแอ

ผู้ที่เป็น โรคเลือดจาง มักรู้สึกเหนื่อยล้ามากเกินไปและไม่มีแรงทำกิจกรรมประจำวัน ซึ่งเป็นผลมาจากความสามารถในการนำพาออกซิเจนของเลือดลดลง ส่งผลให้ออกซิเจนไปเลี้ยงเนื้อเยื่อและอวัยวะของร่างกายไม่เพียงพอ

2. การหายใจถี่

ยังเป็นอาการทางร่างกายอีกประการหนึ่งที่มักพบในผู้ที่มีภาวะโลหิตจาง ระดับออกซิเจนในเลือดที่ลดลงอาจทำให้หายใจลำบาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งระหว่างการออกแรงทางกายภาพ

3. ผิวหนังและเนื้อเล็บซีด

มักพบในผู้ที่มีภาวะโลหิตจาง ปริมาณฮีโมโกลบินในเลือดที่ลดลงทำให้ผิวหนังมีสีซีด ทำให้ดูจางกว่าปกติ ในทำนองเดียวกันเนื้อเล็บอาจสูญเสียสีชมพูตามธรรมชาติและกลายเป็นสีซีดหรือเป็นสีขาว อาการทางร่างกายเหล่านี้สามารถใช้เป็นตัวบ่งชี้ที่มองเห็นได้ของโรคโลหิตจางและไม่ควรมองข้าม

4. ความคิดและอารมณ์

นอกจากอาการทางกายแล้ว ภาวะโลหิตจางยังส่งผลต่อความผาสุกทางความคิดและอารมณ์อีกด้วย การมีสมาธิจดจ่อได้ยากและความจำไม่ดีเป็นอาการทางปัญญาที่พบได้ทั่วไปในผู้ที่เป็นโรคโลหิตจาง

5. สมาธิสั้นลง

การขาดออกซิเจนที่ไปถึงสมอง อาจทำให้การทำงานด้านการรับรู้บกพร่อง ทำให้ยากต่อการจดจ่อ จดจำข้อมูล และทำงานทางจิตอย่างมีประสิทธิภาพ

6. ความหงุดหงิดและอารมณ์แปรปรวน

ภาวะโลหิตจางยังส่งผลต่อความหงุดหงิดและอารมณ์แปรปรวน ปริมาณออกซิเจนที่ส่งไปเลี้ยงสมองลดลงอาจส่งผลต่อระดับสารสื่อประสาท ซึ่งนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงของอารมณ์และความมั่นคงทางอารมณ์ บุคคลที่มีภาวะโลหิตจางอาจรู้สึกหงุดหงิดง่าย กระสับกระส่าย หรือมีอารมณ์เปลี่ยนแปลงกะทันหัน

7. ภาวะซึมเศร้าและความวิตกกังวล

ภาวะโลหิตจางยังเชื่อมโยงกับความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นของภาวะซึมเศร้าและความวิตกกังวล ผลกระทบทางสรีรวิทยาของโรคโลหิตจาง เช่น การส่งออกซิเจนไปยังสมองลดลง อาจส่งผลอย่างมากต่อสุขภาพจิต สิ่งสำคัญคือต้องจดจำและจัดการกับอาการทางความคิดและอารมณ์เหล่านี้ เพื่อให้การดูแลผู้ป่วยโรคโลหิตจางอย่างครอบคลุม

อ่านเพิ่มเติม : โรคซึมเศร้า อาการ เป็นอย่างไร? ความเศร้ารุนแรงที่ต้องระวังไว้ ก่อนจะสายไป!

โรคโลหิตจาง เกิดจากอะไร ใครเสี่ยงเป็นโลหิตจางบ้าง

โรคโลหิตจาง เป็นภาวะทางการแพทย์ทั่วไป ที่เกิดจากการขาดเซลล์เม็ดเลือดแดง หรือ ขาดฮีโมโกลบินในเลือด ทำให้ร่างกายผลิตออกซิเจนได้น้อยกว่าปกติ ทำให้เกิดอาการเหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย โดยโรคโลหิตจาง อาการจะแสดงแตกต่างกันไปตามแต่ละบุคคล และสาเหตุของโรคโลหิตจาง เกิดจาก ภาวะ ดังนี้

การขาดสารอาหารที่จำเป็นต่อการสร้างเม็ดเลือดแดง ได้แก่ ธาตุเหล็ก วิตามินบี 12 หรือกรดโฟลิค ซึ่งอาจพบได้ในหญิงตั้งครรภ์
ภาวะการมีโรคเรื้อรังบางชนิดที่อาจส่งผลในการกระตุ้นสร้างเม็ดเลือดแดง เช่น โรคตับ ข้ออักเสบ โรคมะเร็ง โรคเกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกัน โรคไตวายเรื้อรัง
โรคของไขกระดูก เช่น ไขกระดูกฝ่อ มะเร็งในไขกระดูก การติดเชื้อในไขกระดูก เป็นต้น
โรคทางพันธุกรรม ซึ่งทำให้เม็ดเลือดแดงถูกทำลายมากขึ้นในร่างกาย เป็นผลมาจากการติดเชื้อ เช่น โรคมาลาเรีย หรือแม้แต่โรคในกลุ่มที่เม็ดเลือดแดงแตกง่ายกว่าปกติ เช่น โรคธาลัสซีเมีย โรครูปร่างเม็ดเลือดแดงผิดปกติ เป็นต้น
ร่างกายสูญเสียเลือดฉับพลัน เช่น การเกิดอุบัติเหตุ การผ่าตัด การคลอดบุตร การตกเลือด หรืออาจเสียเลือดเรื้อรัง

กลุ่มเสี่ยงต่อภาวะเลือดจาง

กลุ่มที่ 1 หญิงตั้งครรภ์ โดยผู้หญิงที่ตั้งครรภ์จะมีปริมาตรน้ำเหลืองต่อเม็ดเลือดแดงที่มากขึ้นส่งผลทำให้ ค่าเลือด จาง

กลุ่มที่ 2 หญิงวัยเจริญพันธุ์ ผู้หญิงกลุ่มนี้จะมีการสูญเสียประจำเดือนเป็นประจำทุกเดือน ส่งผลทำให้มีภาวะขาดธาตุเหล็กได้และมีภาวะเลือดจาง

กลุ่มที่ 3 ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง เช่น ผู้ป่วยไตวายเรื้อรัง หรือผู้ป่วยโรคมะเร็ง โดยทั้ง 2 ภาวะนี้จะมีการส่งผลต่อการทำงานของไขกระดูก ทำให้ไขกระดูกสร้างเม็ดเลือดแดงได้น้อยลง

กลุ่มที่ 4 ผู้ป่วยสูงอายุ ที่มีอายุมากกว่า 65 ปี จะมีภาวะไขกระดูกฝ่อ ไขกระดูกที่ทำงานได้น้อยลง

โรคโลหิตจาง ต้องระวังเรื่องอะไรบ้าง

หากใครที่กำลังเผชิญกับโรคโลหิตจางไม่ว่าจะเป็นตัวเองหรือคนที่คุณรัก ก็มักจะกังวลเกี่ยวกับปัจจับภายนอกที่อาจกระตุ้นให้โลหิตจาง อาการแย่ลง ในบทความนี้จึงได้รวบรวมเรื่องควรระวังสำหรับผู้ป่วยโลหิตจางที่ควรหลีกเลี่ยง เช่น สารเคมี สารพิษ เชื้อโรค และสภาพแวดล้อมที่เป็นอันตรายต่อเม็ดเลือดแดง เพราะอาจทำให้เม็ดเลือดแดงมีปริมาณน้อยลงกว่าเดิม โดยควรระมัดระวัง ดังนี้

1. หลีกเลี่ยงหรือจำกัดปริมาณการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ผู้หญิงไม่ควรดื่มเกินวันละ 1 แก้ว ส่วนผู้ชายไม่ควรดื่มเกินวันละ 2 แก้ว

2. หลีกเลี่ยงสารเคมีหรือสารพิษที่ส่งผลให้เม็ดเลือดแดงถูกทำลาย เช่น สารตะกั่ว สารหนู ยาแดพโซน ยาเพนิซิลลิน เป็นต้น

3. หลีกเลี่ยงอากาศหนาวจัด เพราะอาจกระตุ้นให้เม็ดเลือดแดงแตกตัวได้

4. หลีกเลี่ยงการอยู่ในบริเวณที่มีคนพลุกพล่าน เลี่ยงการใกล้ชิดผู้ป่วยโรคหวัด และล้างมือเป็นประจำ เพื่อลดความเสี่ยงจากการติดเชื้อ

วิธีดูแลตัวเองของคนเป็นโรคโลหิตจาง

และในเมื่อร่างกายเกิดโรคโลหิตจางแล้ว ดังนั้นการดูแลตัวเองให้มีสุขภาพที่ดี ไม่ไปกระตุ้นให้โรคโลหิตจาง อาการเด่นชัดขึ้นอีก จึงเป็นเรื่องที่สมควรทำอย่างยิ่ง ดังนั้นบุคคลที่มีภาวะโลหิตจางจึงจำเป็นอย่างมาก ที่จะต้องดำเนินการเพื่อจัดการกับสภาวะของตนอย่างมีประสิทธิภาพ ด้วยวิธีดูแลตนเอง ดังนี้

หนึ่งในวิธีหลักในการจัดการกับภาวะโลหิตจางคือการเปลี่ยนแปลงอาหารและวิถีชีวิต
ทานอาหารที่สมดุลซึ่งอุดมไปด้วยธาตุเหล็ก วิตามินซี และสารอาหารอื่นๆ เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับผู้ที่เป็นโรคโลหิตจาง ธาตุเหล็กจำเป็นสำหรับการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง ดังนั้นจึงเป็นเรื่องสำคัญที่จะต้องรวมอาหารที่อุดมด้วยธาตุเหล็กไว้ในอาหาร ซึ่งรวมถึงเนื้อไม่ติดมัน
ทานอาหารทะเล ถั่ว ถั่วเลนทิล และผักใบเขียวเข้ม วิตามินซีช่วยในการดูดซึมธาตุเหล็ก ดังนั้นการรับประทานอาหารที่มีวิตามินซีสูง เช่น ผลไม้รสเปรี้ยว สตรอเบอร์รี่ และพริกหยวก ก็มีประโยชน์เช่นกัน นอกจากการเปลี่ยนแปลงอาหารแล้ว
การปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตบางอย่างสามารถช่วยจัดการกับ เลือดจาง อาการ โรคโลหิตจางได้ การออกกำลังกายเป็นประจำสามารถเพิ่มการไหลเวียนโลหิตและเพิ่มการผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดง การมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ เช่น การเดิน การว่ายน้ำ หรือขี่จักรยานจะเป็นประโยชน์
การจัดการความเครียด เช่น การทำสมาธิหรือโยคะ ยังสามารถช่วยลดระดับความเครียด ซึ่งอาจส่งผลดีต่อสุขภาพโดยรวมและความเป็นอยู่ที่ดี

สรุป

โรคโลหิตจาง เป็นโรคที่มีโอกาสเกิดได้กับทุกคน ทั้งจากพันธุกรรมหรือปัจจัยอื่น ๆ ที่ตามมาก็ตาม ดังนั้นการหาสาเหตุ ความเสี่ยง วิธีป้องกัน และ ดูแลตัวเองให้สุขภาพร่างกายแข็งแรง ก็เป็นอีกหนึ่งทางเลือก ที่จะไม่ทำให้โรคโลหิตจาง อาการร้ายแรงยิ่งขึ้น