5 อุปกรณ์จำเป็น เมื่อต้อง “รักษาโควิดที่บ้าน” (Home Isolation) พร้อมวิธีอ่านค่าอุปกรณ์ง่าย ๆ

         หลังจากที่ “โอไมครอน” โควิดสายพันธุ์ใหม่ระบาด ผู้ติดเชื้อโควิด-19 ก็เพิ่มมากขึ้นกว่าสองหมื่นคนต่อวัน! ส่งผลให้เตียงผู้ป่วยโควิดไม่เพียงพอ จึงทำให้หลายคนที่ติดเชื้อแต่ไม่แสดงอาการ หรืออาการไม่หนัก (กลุ่มสีเขียว) ตัดสินใจที่จะ รักษาโควิดที่บ้าน หรือ Home Isolation ซึ่งหลายคนก็ยังไม่รู้ว่า ถ้ารักษาโควิดที่บ้าน จำเป็นต้องมีอุปกรณ์ หรือยารักษาอะไรบ้าง บทความนี้มีคำตอบค่ะ

สารบัญ

• 5 อุปกรณ์จำเป็นเมื่อต้องรักษาโควิดที่บ้าน (Home Isolation)
• รักษาโควิดที่บ้าน มียาเบื้องต้นอะไรบ้างที่ควรมีติดบ้าน?

5 อุปกรณ์จำเป็นเมื่อต้อง รักษาโควิดที่บ้าน (Home Isolation)

         รักษาโควิดที่บ้าน (Home Isolation) เป็นการแยกกักตัวผู้ติดเชื้อโควิด-19 เพื่อทำการรักษา โดยไม่ต้องเข้ารักษาที่โรงพยาบาล แต่มีเงื่อนไขว่าจะต้องเป็นผู้ป่วยกลุ่มสีเขียว ตามเกณฑ์ที่ภาครัฐกำหนด ซึ่งในปัจจุบัน กระทรวงสาธารณสุข ได้ประกาศว่า หากตรวจ ATK แล้วผลเป็นบวก (ติดเชื้อ) แล้วอยู่ในกลุ่มสีเขียว ให้เข้าระบบ home isolation ได้เลย โดยไม่ต้องรับการตรวจยืนยันผล ด้วยวิธี RT-PCR ซ้ำ

         ผู้ติดเชื้อโควิด-19 ที่ประสงค์จะเข้าระบบ Home Isolation สามารถติดต่อได้ตามช่องทางของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) 3 ช่องทาง ดังนี้

1. สายด่วน สปสช. โทร 1330 กด 14
2. ลงทะเบียนผ่านเว็บไซต์ สปสช. (คลิกที่นี่) จะมีแบบฟอร์ม Support Covid-19 ให้กรอกข้อมูลได้เลย
3. แอดไลน์ @nhso ของ สปสช. (คลิกที่นี่) แล้วเลือกเมนูบริการเกี่ยวกับโควิด-19 จากนั้นเลือกลงทะเบียนเข้าสู่ระบบการดูแลที่บ้าน (Home Isolation) จะมีแบบฟอร์ม Support COVID-19 ให้กรอกข้อมูลเช่นเดียวกับเว็บไซต์

         เมื่อทำการลงทะเบียนช่องทางใดช่องทางหนึ่งแล้ว ทางเจ้าหน้าที่ของ สปสช.จะประสานงานไปยังสถานพยาบาลต่าง ๆ ที่รับการรักษาแบบ Home Isolation เมื่อเริ่มการรักษาตามระบบแล้ว ระหว่างการรักษาเจ้าหน้าที่จะให้ส่งข้อมูลสุขภาพต่าง ๆ เพื่อประเมินอาการและความเสี่ยง ซึ่งจำเป็นจะต้องมีอุปกรณ์ในการตรวจเช็กสุขภาพต่าง ๆ ที่จำเป็น 5 อย่าง ดังนี้

1.ชุดตรวจโควิด (Antigen Test Kit : ATK)

         เป็นอุปกรณ์จำเป็นที่ทุกบ้านขาดไม่ได้ และยังจำเป็นต่อการรักษาโควิดที่บ้านมาก เพราะการเข้าระบบ Home Isolation สถานพยาบาลหลายแห่งที่รับการรักษา จะมีการขอรูปถ่ายยืนยันผลตรวจ ATK ที่เป็นบวก (ติดเชื้อ) ส่งให้กับทางเจ้าหน้าที่ อีกทั้งหลังจบการรักษา ก็ควรตรวจ ATK ซ้ำให้แน่ใจว่าไม่พบเชื้อ เป็นการยืนยันให้มั่นใจต่อทั้งตนเองและคนรอบข้างก่อนออกจากบ้านอีกด้วย

วิธีการอ่านค่า : หากขึ้นขีดเดียว ตรงตัวอักษร C แปลว่า ไม่ติดเชื้อ (ผลลบ) , หากขึ้น 2 ขีด ตรงตัวอักษร C และ T แปลว่า ติดเชื้อ (ผลบวก) , หากไม่ปรากฏขีดเลย หรือมีขีดขึ้นแค่ตัวอักษร T เท่านั้น แปลว่า ชุดทดสอบเสีย

2.เครื่องวัดออกซิเจนในเลือด (Oximeter)

         เรียกได้ว่าเป็นอุปกรณ์สำคัญที่ขาดไม่ได้ เพราะมีผู้ป่วยโควิด-19 หลายรายที่ไม่แสดงอาการ หรือมีอาการน้อย รู้ตัวอีกทีก็เสียชีวิตโดยไม่ทันตั้งตัว แต่อาการน่ากลัวแบบนี้ สามารถป้องกันได้ด้วยการหมั่นตรวจเช็กค่าออกซิเจนในเลือด หากพบว่ามีค่าต่ำผิดปกติ ก็อาจมีความเสี่ยงว่าเชื้ออาจลงปอดได้ เครื่องวัดออกซิเจนบางเครื่องยังมาพร้อมฟังก์ชันวัดค่าการไหลเวียนของเลือด (PI) และอัตราการเต้นของหัวใจด้วย

วิธีการอ่านค่า :

• ค่าออกซิเจนในเลือด (Sp02) โดยปกติ คือ 95% ขึ้นไป หากพบว่าค่าออกซิเจนอยู่ที่ 90 – 94% ให้ระมัดระวังอาการผิดปกติ แต่เมื่อไหร่ที่ค่าน้อยกว่า 90% ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
• ค่าการไหลเวียนของเลือด (PI) ควรมีค่าสูงกว่า 3.5% ขึ้นไป
• อัตราการเต้นของหัวใจ (PR) ปกติ คือ 60 – 100 ครั้ง/นาที หากน้อยหรือมากกว่านี้ แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ โดยเฉพาะอัตราการเต้นของหัวใจที่เต้นเกิน 150 ครั้ง/นาที อาจเสี่ยงหัวใจวายได้

สนใจ เครื่องวัดออกซิเจนปลายนิ้ว ค่าแม่นยำ ฟังก์ชันครบ คลิก!!!

3.ปรอทวัดไข้/เครื่องวัดอุณหภูมิ (Thermometer)

         อาการสำคัญอย่างหนึ่งของโรคโควิด-19 คือ อาการมีไข้สูง ซึ่งหากมีไข้สูงมาก ๆ อาจส่งผลให้ช็อกได้ ดังนั้น ในระหว่างรักษาโควิดที่บ้าน ควรมีการวัดอุณหภูมิตรวจเช็กเป็นประจำ เมื่อพบว่าเริ่มมีไข้ จะได้กินยารักษาก่อนเกิดอันตรายได้

วิธีการอ่านค่า : อุณหภูมิร่างกายปกติอยู่ที่ 35.4 – 37.4 องศาเซลเซียส หากสูงกว่า 37.5 – 38.5 องศาเซลเซียส ถือว่ามีไข้ ควรรับประทานยาลดไข้ แต่หากวัดได้สูงกว่า 40 องศาเซลเซียสขึ้นไป ควรปรึกษาแพทย์

สนใจ เครื่องวัดอุณหูมิ ปรอทวัดไข้ ค่าแม่นยำ มีมาตรฐาน คลิก!!!

4.เครื่องวัดความดันโลหิต (Blood Pressure Monitor)

         หลายคนอาจจะไม่รู้ว่า ระบบรักษาโควิดที่บ้าน หรือ Home Isolation จะต้องมีการรายงานค่าความดันโลหิตให้เจ้าหน้าที่เป็นประจำทุกวันด้วย เพราะค่าความดันโลหิต ก็บ่งบอกถึงความปกติสุขภาพ อีกทั้งยังเป็นการประเมินความเสี่ยงภาวะหรือโรคร้ายต่าง ๆ ด้วย

วิธีการอ่านค่า :

• ค่าความดันปกติ : ตัวบนไม่เกิน 120 มิลลิเมตรปรอท ตัวล่างไม่เกิน 80 มิลลิเมตรปรอท
• ค่าความดันค่อนข้างสูง : ตัวบนไม่เกิน 140 มิลลิเมตรปรอท ตัวล่างไม่เกิน 90 มิลลิเมตรปรอท แนะนำให้ปรึกษาแพทย์
• ค่าความดันสูงมาก : ตัวบนสูงกว่า 180 มิลลิเมตรปรอท ตัวล่างสูงกว่า 110 มิลลิเมตรปรอท ควรรีบไปพบแพทย์

สนใจ เครื่องวัดความดันโลหิต พูดภาษาไทยได้ หน้าจอ 3 สี คลิก!!!

5.เครื่องวัดระดับน้ำตาลในเลือด (Blood Glucose Meter)

         แม้ผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ติดเชื้อโควิด-19 จะไม่สามารถเข้าระบบรักษาโควิดที่บ้านได้ แต่ในช่วงที่ต้องกักตัวระหว่างรอเตียงรักษา หรือรอการติดต่อกลับมาจากโรงพยาบาล เราไม่อาจรู้ได้เลยว่าต้องใช้เวลานานแค่ไหน ซึ่งในระหว่างนั้นผู้ป่วยอาจมีค่าระดับน้ำตาลแย่ลงได้ ดังนั้น จึงจำเป็นต้องมีเครื่องวัดระดับน้ำตาลในเลือดติดบ้านเอาไว้ เพื่อเช็กความเสี่ยงระหว่างรอการรักษา และเพื่อให้แพทย์ประจำตัวได้ประเมินแนวทางในการรักษาต่อไป

วิธีการอ่านค่า :

• หลังงดอาหาร 8 ชั่วโมง : ควรอยู่ที่ 60 – 100 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร หากสูงกว่านี้ให้ปรึกษาแพทย์
• หลังทานอาหาร 2 ชั่วโมง : ไม่ควรเกิน 140 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร หากสูงกว่านี้ให้ปรึกษาแพทย์

สนใจ เครื่องวัดระดับน้ำตาล ค่าแม่นยำเทียบเท่าโรงพยาบาล คลิก!!!

รักษาโควิดที่บ้าน มียาเบื้องต้นอะไรบ้างที่ควรมีติดบ้าน?

         นอกจากอุปกรณ์จำเป็นที่ต้องใช้แล้ว ยารักษาเบื้องต้นก็จำเป็นไม่แพ้กัน ซึ่งในกรณีที่เข้าระบบ Home Isolation ได้ เจ้าหน้าที่จะทำการส่งยารักษาที่จำเป็นมาให้อยู่แล้ว แต่ในกรณีที่ยังไม่สามารถติดต่อเจ้าหน้าที่ได้ หรือรอการติดต่อกลับมาจากเจ้าหน้าที่ ควรมีการรับประทานยารักษาหรือบรรเทาอาการต่าง ๆ เพื่อไม่ให้เกิดอาการรุนแรงตามมา ดังนี้

• ฟ้าทะลายโจร มีฤทธิ์ลดการอักเสบ บรรเทาอาการไข้ ไอ เจ็บคอ ไม่ควรกินติดต่อกันเกิน 5 วัน แบ่งกิน 3 มื้อ มื้อละกี่เม็ดนั้นขึ้นอยู่กับสาร Andrographolide ซึ่งควรรวมกัน 3 มื้อต้องได้ 180 มิลลิกรัมต่อวัน ฟ้าทะลายโจรมีความอันตราย ผู้ป่วยบางกลุ่มไม่ควรรับประทาน ลองหาข้อมูลเกี่ยวกับฟ้าทะลายโจรเพิ่มเติมที่ บทความ : ยาฟ้าทะลายโจร ใช้รักษาแต่ไม่ป้องกันโควิด-19 หมอย้ำ! กินไม่ถูก เสี่ยงตับ-ไตพัง!!!
• พาราเซตามอล (ไม่แนะนำแอสไพริน) มีสรรพคุณลดไข้ และบรรเทาอาการปวดต่าง ๆ ปริมาณการกินขึ้นอยู่กับน้ำหนักตัว กินทุก 4 ชั่วโมง แต่ไม่ควรกินเกินวันละ 8 เม็ด ซึ่งควรกินเฉพาะเวลามีอาการเท่านั้น ที่สำคัญคือ ห้ามกินคู่กับยาฟ้าทะลายโจร เพราะอาจจะได้รับยาเกินขนาด และเสี่ยงตับ-ไตพังได้
• ยารักษาโรคประจำตัว เช่น ยารักษาโรคความดัน โรคเบาหวาน โรคหัวใจ ฯลฯ โดยกินตามที่แพทย์สั่ง หากจะกินยาอย่างอื่นควบด้วย ต้องปรึกษาแพทย์ประจำตัวหรือเภสัชกรก่อน
• ยาแก้ไอ (Dextromethorphan) เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีอาการไอเยอะ จะมีส่วนช่วยในการบรรเทาอาการไอ หากมีเสมหะให้เลือกชนิดละลายเสมหะ ส่วนชนิดขับเสมหะอาจทำให้ไอมากขึ้น
• ยาลดน้ำมูก กินตามคำแนะนำบนฉลาก แนะนำให้ปรึกษาเภสัชกรก่อนกินร่วมกับยาอื่น
• ผงเกลือแร่ เหมาะสำหรับผู้ที่มีอาการท้องเสีย ควรเลือกเกลือแร่สำหรับผู้ท้องเสียเท่านั้น ไม่ควรเลือกเกลือแร่สำหรับผู้ที่เสียเหงื่อจากการออกกำลังกาย เพราะอาจทำให้ท้องเสียมากขึ้นได้

         นอกจากนี้ ควรมียาสามัญประจำบ้านอื่น ๆ ติดบ้านไว้เสมอ เพื่อป้องกันและรักษาอาการอื่น ๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้ เช่น คาลาไมน์ ยาดม ยาคาร์บอน (ผงถ่าน) ยาธาตุ เป็นต้น

วิกฤติหนัก! เตียงผู้ป่วยโควิด-19 เต็มต้องทำอย่างไร? เอาตัวรอดด้วยวิธีไหนหากติดโควิด-19

สรุป

         เนื่องจากผู้ติดเชื้อโควิด-19 ในปัจจุบันมีจำนวนมาก การที่ผู้ป่วยกลุ่มสีเขียวเลือกรักษาโควิดที่บ้าน หรือ Home Isolation ถือว่าเป็นการช่วยเพิ่มจำนวนเตียงให้กับผู้ป่วยวิกฤติ อีกทั้งการรักษาโควิดเองที่บ้าน ยังช่วยทำให้หลายคนสะดวกสบายและสบายใจมากกว่า อย่างไรก็ตาม ควรมี 5 อุปกรณ์จำเป็นในการรักษาโควิดที่บ้านข้างต้นติดบ้านเอาไว้ เพราะจำเป็นต่อการติดตามการรักษาของเจ้าหน้าที่นะคะ