บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเผยแพร่ความรู้เท่านั้น “ทางบริษัทไม่สามารถให้คำปรึกษาเป็นรายบุคคลได้” หากท่านมีความกังวล และต้องการคำปรึกษาเพิ่มเติม แนะนำให้พบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัย
ปัจจุบันโรคโควิด-19 หรือการติดเชื้อไวรัสโคโรน่า มีผู้ติดเชื้อสะสมมากกว่า 674,300,771 ราย (ข้อมูลจากกรมอนามัย ณ วันที่ 15 พ.ค.66) ในจำนวนนี้มีผู้เสียชีวิตกว่า 7 ล้านคน ส่วนผู้ที่หายติดเชื้อโควิดก็ไม่ได้จบเพียงเท่านั้น หลาย ๆ คนพบว่ามีอาการป่วยบางอย่างเรื้อรัง หรือมีปัญหาสุขภาพเพิ่มขึ้นมา เช่น ไอเรื้อรังแม้ไม่ได้ป่วย เป็นโรคภูมิแพ้ เหนื่อยง่าย ฯลฯ เราเรียกอาการเหล่านี้ว่า อาการลองโควิด (Long Covid-19) มาเช็กกันว่า มีอาการไหนที่คุณกำลังประสบอยู่บ้าง
สารบัญ
- ลองโควิด เกิดจากอะไร? หายติดเชื้อแล้ว ทำไมยังป่วย
- อาการลองโควิดที่อาจพบมีอะไรบ้าง?
- อาการลองโควิด แบบไหนอันตราย!?
- ลองโควิดรักษาให้หายขาดได้ไหม?
ลองโควิด เกิดจากอะไร? หายติดเชื้อแล้ว ทำไมยังป่วย
ลองโควิด (Long Covid-19) คือ อาการที่ปรากฎหลังจากการติดเชื้อโคโรนาไวรัส หรือโรคโควิด-19 (ต้องแน่ใจว่าอาการนั้นไม่ได้เกิดขึ้นก่อนติดโควิด) โดยอาการนั้นต้องเกิดขึ้นต่อเนื่อง 2 เดือนขึ้นไป แต่อาการลองโควิดนี้ไม่ได้เกิดขึ้นกับผู้ที่เคยติดเชื้อโควิดทุกคน จากข้อมูลการศึกษาของประเทศอิตาลีและอเมริกา ได้ระบุไว้ว่า ผู้ป่วยโควิดที่รักษาเองที่บ้าน (Home Isolation) มีโอกาสเป็นลองโควิด 10-15% โดยอาการลองโควิด เกิดได้จาก 3 สาเหตุหลัก ๆ คือ
1.เชื้อหลงเหลือ
โดยเชื้อโควิดยังไม่ถูกทำลายหมด ยังคงหลงเหลือในอวัยวะต่าง ๆ ทำให้เกิดอาการลองโควิดขึ้น
2.ร่างกายถูกทำลายถาวร
ชีวโมเลกุล หรือ อวัยวะบางอวัยวะอาจถูกทำลายอย่างถาวร จนเป็นอาการสืบเนื่อง
3.ร่างกายยังไม่ฟื้นตัว
บางท่านอาจใช้เวลาในการฟื้นตัวจากการป่วยเป็นโควิดนานกว่าท่านอื่น ๆ
อาการลองโควิด ที่อาจพบได้มีอะไรบ้าง?
หลังจากหายติดเชื้อโควิดแล้ว อาจพบอาการลองโควิด ที่เป็นต่อเนื่อง 2 เดือนขึ้นไป ซึ่งในปัจจุบันนับว่ามีความหลากหลายมาก ส่วนหนึ่งก็มาจากโรคโควิดนับเป็นโรคอุบัติใหม่ที่ยังคงต้องอาศัยการเก็บรวบรวมข้อมูล หรือการศึกษาอยู่ แต่จากที่พบโดยส่วนใหญ่มักมีอาการลองโควิด ดังนี้
อาการลองโควิด มีดังนี้
1.อ่อนเพลีย นับเป็นอาการลองโควิด19 เบื้องต้นที่สามารถพบได้มากที่สุด
2.หายใจไม่เต็มปอด เป็นอาการที่หลาย ๆ ท่านประสบ และ มักเกิดขึ้นขณะ หรือ หลังที่มีกิจกรรมที่ต้องใช้กำลัง
3.ไอ เป็นลองโควิด ไอเรื้อรังที่ไม่เกี่ยวข้องกับสภาวะของโรค หรือ สภาวะอากาศ
4.เหนื่อยง่าย แม้จะเป็นกิจกรรมที่เคยทำมาก่อน แต่หากเคยเป็นโควิดมาก่อน กิจกรรมเหล่านั้นก็ทำให้เหนื่อยได้ อย่างการขึ้นหรือลงบันได
5.การรับรู้รสที่เปลี่ยนไป ส่วนนี้สามารถสังเกตได้จากการปรุงรสของอาหารที่มากกว่าปกติ โดยเฉพาะมากกว่าช่วงก่อนที่จะเป็นโควิด
6.การรับรู้กลิ่นเปลี่ยนแปลงไป บางท่านอาจพบกับสภาวะนี้ในช่วงที่เป็นโควิด แต่หลาย ๆ ท่านก็มีอาการดังกล่าวอย่างต่อเนื่อง แม้ว่าจะหายจากการเป็นโควิดแล้วก็ตาม
7.ท้องไส้ปั่นป่วน อาการท้องเสียง่าย อาการท้องอืด อาการท้องเฟ้อ เป็นอาการลองโควิดที่เกิดขึ้นในหลาย ๆ ท่าน แม้จะทานอาหารในกลุ่มที่ไม่มีความเสี่ยงที่ทำให้เกิดอาการดังกล่าวเลยก็ตาม
8.แน่นหน้าอกรวมไปถึงการที่หัวใจเต้นผิดจังหวะ อาการใจสั่น และ อาการใจเต้นแรงด้วย
9.เป็นไข้หนาวสั่นเป็นอาการที่พบได้บ่อย ๆ โดยเฉพาะช่วงค่ำ ๆ ของแต่ละวัน โดยอาการไข้ที่พบจากอาการนี้จะมีลักษณะเป็นไข้อ่อน ๆ
10.ผมร่วงอาการที่สาว ๆ ไม่อยากให้เกิดกับตนเองมากที่สุด
อาการลองโควิด แบบไหนอันตราย!?
แม้อาการลองโควิด จะเป็นอาการที่พบได้ในผู้ที่ติดเชื้อโควิด-19 ส่วนใหญ่ จนดูเหมือนเป็นเรื่องปกติ แต่บอกเลยว่า มีอาการลองโควิดบางอย่าง ที่นับว่าเป็นภาวะอันตราย ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้ ถ้าพบควรไปรีบปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยทันที เพราะอาจเป็นสัญญาณของโรคหรือภาวะอันตรายบางอย่างได้ ซึ่งอันตรายมากหากอาการลองโควิดนั้นเกิดขึ้นกับเด็กเล็ก ผู้สูงอายุ ผู้มีโรคประจำตัว (เช่น โรคอ้วน โรคเบาหวาน โรคความดัน) หรือหญิงตั้งครรภ์
อาการลองโควิดชนิดอันตราย
1.สมองเสื่อม เป็นอาการที่เริ่มมาจากอาการเล็ก ๆ ที่สามารถสังเกตได้ อย่างการขาดสมาธิ หรือความทรงจำที่ลดลง
2.การควบคุมอารมณ์ ซึ่งอาจแสดงออกมาในรูปแบบความเกรี้ยวกราดที่มากขึ้น หรือ การเป็นโรคซึมเศร้า
3.การอุดตันของเส้นเลือด ทั้งการอุดตันของเส้นเลือดในสมอง และ การอุดตันที่เกิดขึ้นได้กับเกือบทุกอวัยวะของร่างกาย
4.ภาวะอ่อนแรง โดยเป็นภาวะที่รุนแรงมากหากเกิดขึ้นกับกล้ามเนื้อ เพราะทำให้กล้ามเนื้อลีบได้เลย
5.อาการนอนไม่หลับ เป็นอีกหนึ่งอาการที่ดูเหมือนจะไม่เป็นอันตรายในช่วงแรก ๆ แต่หากปรากฎอาการติดต่อกันเป็นเวลานานก็จะทำให้เกิดผลเสียระยะยาวต่อสุขภาพขึ้นได้
โรค MIS-C คือ อะไร? ภัยร้ายอุบัติใหม่อาการคล้ายโรคคาวาซากิ ที่เด็กติดโควิดควรระวัง!นอกจากนี้ ยังมีอาการแทรกซ้อนหลังเป็นโควิดที่เรียกว่า โรค MIS-C ที่เกิดขึ้นกับเด็กเล็ก นับว่าอันตรายมากเพราะถึงแก่ชีวิตได้
ลองโควิดรักษาให้หายขาดได้ไหม?
หลายคนที่มีอาการลองโควิด จะรู้สึกเลยว่าแม้อาการลองโควิดจะไม่ร้ายแรง แต่ก็สร้างความทรมานอยู่ไม่น้อย ซึ่งในปัจจุบันการรักษาอาการ Long Covid นั้น จะเน้นไปที่การรักษาและให้ยาตามอาการที่พบ ยังไม่มีการรักษาที่เฉพาะเจาะจงของภาวะลองโควิด ปัจจุบัน หากผู้ที่มีอาการลองโควิดไม่ได้อยู่ในกลุ่มเสี่ยง และอาการที่พบไม่ใช่อาการอันตรายร้ายแรง แพทย์จะแนะนำให้รักษาอยู่บ้านตามอาการที่พบ ไปพร้อม ๆ กับการฟื้นฟูดูแลตนเองอย่างสม่ำเสมอ
ดูแลตนเองอย่างไรเมื่อเป็นลองโควิด
- กินอาหารให้ครบ 5 หมู่ ตามหลักโภชนาการที่ถูกต้อง เพราะอาหารมีส่วนสำคัญที่ช่วยฟื้นฟูร่างกายให้แข็งแรง
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอเป็นประจำ อย่างน้อยวันละ 30 นาที แต่หากผู้ป่วยลองโควิดพบอาการหอบเหนื่อย หายใจแรงผิดปกติ ไม่ควรออกกำลังกายหนักมาก ให้เน้นพักแบบค่อยเป็นค่อยไป
- หากมีโรคประจำตัว ควรเข้ารับการตรวจจากแพทย์และกินยาตามสั่งอย่างสม่ำเสมอ
- ถ้ายังไม่เคยรับวัคซีนโควิด-19 ควรเข้ารับการฉีด (วัคซีนโควิดไม่มีส่วนทำให้เกิดอาการลองโควิด)
- พยายามป้องกันและดูแลตนเองอย่าให้ติดโควิดซ้ำ หรือบ่อยเกินไป
สรุป
อาการลองโควิด เป็นอาการเงาที่ติดตามผู้ที่เคยเป็นโควิดมาก่อน และยิ่งผู้ที่เคยเป็นโควิดมากกว่าหนึ่งครั้งก็จะพบว่าอาการที่เกิดขึ้นมีความแตกต่าง หรือบางท่านก็พบกับอาการลองโควิดที่รุนแรงขึ้น ดังนั้น แม้คุณจะหายจากการเป็นโควิดแล้ว คุณก็ไม่ควรนิ่งนอนใจในสุขภาพของคุณ คุณควรมั่นดูแลและรักษาสุขภาพของคุณและคนที่คุณรักอย่างสม่ำเสมอ