รู้หรือไม่? อาหารมังสวิรัติ - เจ เสี่ยงอัลไซเมอร์สูง! กินยังไงให้ห่างไกลโรค

แม้การกินอาหารเพื่อสุขภาพ อย่าง “อาหารมังสวิรัติ” อาหารวีแกน หรืออาหารเจ แม้จะช่วยควบคุมน้ำหนัก และห่างไกลจากโรคบางอย่างเนื่องจากการละเว้นเนื้อสัตว์ แต่รู้หรือไม่ว่า ในเนื้อสัตว์นั้นมีสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย โดยเฉพาะระบบประสาทและสมอง จึงทำให้ในระยะยาวการงดเนื้อสัตว์ จะเสี่ยงต่อการเป็นโรคอัลไซเมอร์ หรือภาวะสมองเสื่อมได้สูงกว่าคนทั่วไป! แล้วต้องกินอย่างไรให้ไม่เสี่ยงโรค ต้องอ่านบทความนี้เลยค่ะ

สารบัญ

อาหารมังสวิรัติ – อาหารวีแกน – อาหารเจ แตกต่างกันอย่างไร?
ทำไมการกิน อาหารมังสวิรัติ – อาหารเจ ถึงเสี่ยงเป็นอัลไซเมอร์?

อาหารมังสวิรัติ - อาหารวีแกน - อาหารเจ แตกต่างกันอย่างไร?

การกินมังสวิรัติ คือ การกินอาหารโดยเน้นพืชผักผลไม้ และงดเว้นการกินเนื้อสัตว์ แต่ผู้กินมังสวิรัติบางคนก็อาจมีการกินนม ไข่ เนื้อสัตว์ และผลิตภัณฑ์จากเนื้อสัตว์บ้างในบางครั้ง ตามความสะดวกของแต่ละคน

วีแกน (Vegan) คือ หนึ่งในการกินมังสวิรัติ แต่เป็นประเภทที่เคร่งครัดมากที่สุด โดยผู้ที่กินวีแกนจะกินเฉพาะพืชผักผลไม้เท่านั้น งดการกินเนื้อสัตว์แบบ 100% รวมทั้งไม่กินหรือใช้ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ และไม่ทำกิจกรรมใดที่เกี่ยวข้องกับการเบียดเบียนสัตว์ทั้งสิ้น

การกินเจ คือ การกินอาหารจากพืชผัก เว้นผักต้องห้ามบางชนิด โดยละเว้นการกินเนื้อสัตว์และผลิตภัณฑ์จากเนื้อสัตว์ นอกจากนี้ยังมีการหลีกเลี่ยงการกินอาหารรสจัด งดแอลกอฮอล์ ตามกฎแล้วผู้กินเจจะต้องรักษาศีลและปฏิบัติธรรมควบคู่ไปด้วย

6 อาหารบำรุงสมอง ไม่อยากเป็นอัลไซเมอร์ต้องเริ่มต้นจากการ “กินให้ถูก”

ทำไมการกิน อาหารมังสวิรัติ – อาหารเจ ถึงเสี่ยงเป็นอัลไซเมอร์?

เราทุกคนล้วนทราบกันดีว่า สมองเป็นอวัยวะสำคัญมาก ๆ อวัยวะหนึ่งของร่างกาย ความทรงจำ ความคิด ความรู้สึก การมองเห็น สิ่งสำคัญเหล่านี้ล้วนมาจากการทำงานของสมอง ซึ่งการที่สมองจะทำงานได้นั้น จำเป็นจะต้องได้รับสารอาหารที่จำเป็นต่อการทำงาน ได้แก่ คาร์ไฮเดรต โปรตีน ไขมัน และวิตามินต่าง ๆ ที่ส่งเสริมให้สมองทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

โดยสารอาหารที่จำเป็นต่อการทำงานของสมองนั้น มีอยู่ใน “เนื้อสัตว์” และผลิตภัณฑ์จากสัตว์เป็นจำนวนมาก การกินมังสวิรัติ หรือกินเจ ที่เน้นไปที่การกินพืชผักนั้น จะทำให้ร่างกายขาดสารอาหารที่สำคัญต่อสมองดังที่กล่าวมา ทำให้สมองทำงานได้ด้อยลง ความคิดความจำแย่ลง การรับรู้ช้า เซลล์สมองเสื่อมลงและถูกผลิตเพิ่มได้น้อยลง ซึ่งหากเป็นแบบในนี้ในระยะยาว จะทำให้เสี่ยงต่อการเกิดโรคอัลไซเมอร์ได้สูง

สารอาหารพบในเนื้อสัตว์ ที่จำเป็นต่อสมอง

โปรตีน ได้มาจากเนื้อสัตว์ ไข่ไก่ นม (ยังพบในถั่วธัญพืชบางชนิด) ซึ่งโปรตีนจำเป็นต่อการสร้างสารสื่อประสาท ทำหน้าที่ส่งกระแสประสาทตามคำสั่งของระบบประสาทส่วนกลางไปยังอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกาย ช่วยในการพัฒนาการรับรู้ความจำ การเรียนรู้ และอารมณ์
วิตามินบี 1 พบมากในเนื้อหมู ไข่ ตับ และนม (ยังพบในธัญพืช ข้าว ผักผลไม้) ทำหน้าที่บำรุงสมองให้แข็งแรง ช่วยในการสร้างเซลล์สมอง

วิตามินบี 5 พบมากในเนื้อไก่ เครื่องในสัตว์ นม และไข่ (ยังพบในธัญพืช และผักผลไม้) ช่วยในการถ่ายทอดสัญญาณประสาทเมื่อถูกกระตุ้น และยังช่วยในพัฒนาของระบบประสาทส่วนกลางด้วย
วิตามินบี 6 พบมากในเนื้อสัตว์ ไข่แดง และเครื่องในสัตว์ (ยังพบในธัญพืช) ช่วยในการผลิตสารเคมีในสมอง พัฒนาระบบความจำ และยังช่วยระบบประสาท ในการสังเคราะห์สารสื่อประสาทหลายชนิด
วิตามินบี 12 พบมาในเนื้อปลา หอยนางรม สัตว์ปีก และผลิตภัณฑ์จากนม (ยังพบในธัญพืช) ช่วยในเรื่องการทำงานของสมอง ความจำ และยังบำรุงเนื้อเยื่อประสาทด้วย
โคลีน พบมากในไข่แดง และตับ (ยังพบในธัญพืช และผักผลไม้) เป็นส่วนประกอบของเยื้อหุ้มเซลล์สมอง ช่วยในการผลิตสารเคมีในสมองที่ช่วยควบคุมเรื่องความจำ

ธาตุเหล็ก พบมากในเนื้อสัตว์ ตับ เลือด ไข่ นม (ยังพบในผักใบเขียว) มีบทบาทสำคัญในการนำออกซิเจนไปเลี้ยงสมอง กระตุ้นการทำงานสมองซีกซ้าย และช่วยในการทำงานของระบบประสาท
สังกะสี พบมากในเนื้อสัตว์ อาหารทะเล และตับ (ยังพบในธัญพืช) ช่วยในการทำงานของระบบประสาทส่วนกลางในสมอง ช่วยพัฒนาและเสริมสร้างระบบการทำงานของสมอง
โอเมก้า 3 พบมากในปลาทะเล เป็นกรดไขมันจำเป็นชนิดหนึ่งที่ดีต่อร่างกาย ช่วยสร้างเซลล์สมอง เยื่อหุ้มเซลล์ประสาทและเยื่อบุผิวของเนื้อเยื่อสมอง
แมงกานีส พบมากในอาหารทะเล โดยเฉพาะหอยนางรม เป็นเกลือแร่ที่ช่วยดูแลสุขภาพของสมองและระบบประสาท

จะเห็นได้ว่า ในเนื้อสัตว์นั้นอุดมไปด้วยโปรตีนและวิตามินแร่ธาตุที่จำเป็นต่อร่างกายมาก แม้จะมีพืชผลไม้หรือธัญพืชที่พอทดแทนวิตามินบางชนิดได้ แต่ผู้กินอาหารมังสวิรัติ อาหารวีแกน หรือหารเจ ส่วนใหญ่ก็ยังพบว่าร่างกายขาดสารอาหาร โดยเฉพาะขาดโปรตีน, วิตามินบี 1, วิตามินบี 12 และธาตุเหล็ก ที่จำเป็นต่อการทำงานของสมองเป็นอย่างมาก

จึงเป็นเหตุผลให้ผู้ที่กินอาหารมังสวิรัติและกินเจ มักเสี่ยงต่อการเกิดภาวะสมองเสื่อม หรือเสี่ยงต่อการเกิดโรคอัลไซเมอร์มากกกว่าคนทั่วไปที่ได้โปรตีนและวิตามินจากเนื้อสัตว์ นอกจากผู้ที่กินอาหารมังสวิรัติ อาหารวีแกน และกินเจ จะเสี่ยงต่อการเกิดโรคอัลไซเมอร์แล้ว ยังเสี่ยงต่อการเกิดโรคหรือปัญหาสุขภาพอื่น ๆ ตามมาจากการกินอาหารที่ไม่มีความสมดุล

ปัญหาสุขภาพที่อาจเกิดจากการกินอาหารมังสวิรัติไม่ถูกต้อง

ภาวะซึมเศร้า เนื่องจากขาดวิตามินบี 12 นานเกินไป ทำให้ร่างกายเกิดระบบประสาทอ่อน ๆ อารมณ์แปรปรวน จนอาจมีภาวะซึมเศร้าได้
โลหิตจาง ตัวซีด เพราะขาดธาตุเหล็กและวิตามินบี 12 ซึ่งมีบทบาทในการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง และยังทำให้เม็ดเลือดขาวและเกล็ดเลือดต่ำ
ท้องอืด-ท้องผูก จากการได้รับกากใยจากพืชผักผลไม้มากเกินไป พบมากในผู้ทานมังสวิรัติและเจ ที่กินน้ำน้อยร่วมด้วย

กระดูกเปราะ จากการศึกษาในวารสาร BMC Medicine พบว่าคนที่งดกินเนื้อสัตว์ กระดูกหักได้ง่ายกว่าคนทั่วไป 43% เนื่องจากได้รับแคลเซียมและโปรตีนต่ำ
เวียนหัว-เหนื่อยง่าย เนื่องจากการงดเนื้อสัตว์ทำให้ได้รับพลังงานที่ไม่เพียงพอ
มีลูกยาก พบในเพศชาย เนื่องจากการกินถั่วเหลืองมากเกินไป ทำให้ตัวสเปิร์มอ่อนแอ
กล้ามเนื้อเหี่ยว เมื่อขาดโปรตีน ทำให้สูญเสียมวลกล้ามเนื้อ กล้ามเนื้อจึงเหี่ยว พบมากในผู้งดเนื้อสัตว์ที่ไม่ออกกำลังกาย

อย่างไรก็ตาม แม้เนื้อสัตว์จะมีข้อดี แต่ข้อเสียก็มีมากไม่น้อย ทางที่ถูกต้องคือการกินเนื้อสัตว์ให้น้อยลง แต่ไม่งดถาวร และต้องเลือกกินเนื้อสัตว์ที่ดีไขมันต่ำ

สรุป

เป็นความจริง ที่อาหารมังสวิรัติ อาหารวีแกน และอาหารเจ เป็นอาหารที่ดีต่อสุขภาพ แถมยังช่วยให้ควบคุมน้ำหนักได้ง่าย และห่างไกลจากโรคร้ายอย่างเบาหวาน ความดัน โรคอ้วน ฯลฯ แต่อย่างไรก็ตาม การงดเนื้อสัตว์แบบถาวร อาจทำให้เสียสุขภาพได้ในระยะยาว โดยเฉพาะเสี่ยงต่อการเกิดโรคอัลไซเมอร์ ทางที่ดีหันมากินเนื้อสัตว์บ้างเล็กน้อย ก็จะช่วยให้ร่างกายได้รับสารอาหารที่สมดุลนะคะ