บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเผยแพร่ความรู้เท่านั้น “ทางบริษัทไม่สามารถให้คำปรึกษาเป็นรายบุคคลได้” หากท่านมีความกังวล และต้องการคำปรึกษาเพิ่มเติม แนะนำให้พบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัย
แม้จะรู้ว่าการออกกำลังกายเป็นสิ่งที่ดี และควรทำเป็นประจำสม่ำเสมอ แต่กับผู้สูงอายุที่มีข้อจำกัดทางด้านร่างกาย ทั้งยังอาจมีโรคประจำตัวที่เกี่ยวข้องกับการทรงตัว กระดูก ข้อ และกล้ามเนื้อ ทำให้ไม่สามารถออกกำลังกายได้ตามปกติ แต่ไม่ต้องกังวลใจไปค่ะ เพราะการแพทย์ปัจจุบันได้มีการออกกำลังกายหรือกายภาพบำบัดที่เรียกว่า ธาราบำบัด หรือ วารีบำบัด ทางเลือกที่จะเข้ามาช่วยฟื้นฟูสุขภาพของผู้สูงวัยที่น่าสนใจไม่น้อยเลยค่ะ
สารบัญ
- ทำไมผู้สูงอายุถึงควรทำธาราบำบัด?
- ข้อดีของ ธาราบำบัด เมื่อเทียบกับการออกกำลังกายแบบปกติ
- วารีบำบัด ควรทำบ่อยแค่ไหน?
ทำไมผู้สูงอายุถึงควรทำ ธาราบำบัด?
ธาราบำบัด หรือ วารีบำบัด (Hydrotherapy) คือการทำกายภาพบำบัดชนิดหนึ่ง โดยจะใช้ “น้ำ” เป็นสื่อกลางในการรักษาและฟื้นฟูร่างกาย เพราะเมื่อร่างกายอยู่ในน้ำจะมีความหนาแน่นของน้ำช่วยพยุงร่างกาย ทำให้ผู้สูงอายุสามารถเคลื่อนไหวได้อย่างอิสระ ร่างกายไม่ต้องรับน้ำหนักมาก เพราะแรงลอยตัวของน้ำจะช่วยพยุงส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย
โดยการทำธาราบำบัด จะทำให้สระน้ำเฉพาะ โดยเป็นน้ำอุ่นและมีกระแสน้ำอ่อน ๆ ที่จะช่วยเรื่องการไหลเวียนของเลือดและผ่อนคลายกล้ามเนื้อ ตัวสระธาราบำบัด มักมีความลึกประมาณ 1 เมตร หรืออยู่ในระดับหน้าอกของผู้สูงอายุเท่านั้น จึงทำให้ผู้สูงอายุที่ว่ายน้ำไม่เป็นก็สามารถเข้ารับการทำธาราบำบัด โดยการทำธาราบำบัดจะทำโดยแพทย์เฉพาะทางเวชศาสตร์ฟื้นฟู หรือผู้เชี่ยวชาญ เพื่อผลลัพธ์ที่ดีและความปลอดภัยต่อผู้สูงอายุ
ธาราบำบัด เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่เหมาะกับผู้สูงอายุ และผู้ป่วยที่มีปัญหาระบบกล้ามเนื้อ และกระดูกเพราะในวัยสูงอายุ ร่ายกายจะมีการเสื่อมลงตามอายุ เช่น ภาวะมวลกล้ามเนื้อลดลง ภาวะข้อต่อเสื่อม ภาวะกระดูกบาง สายตาที่ยาวขึ้น ทำให้ผู้สูงอายุเป็นวัยที่มีความเสี่ยงในการบาดเจ็บและหกล้มขณะเคลื่อนไหวมากกว่าวัยอื่น ๆ ซึ่งการล้มแต่ละครั้งอาจจะเกิดอาการบาดเจ็บตั้งแต่เล็กน้อย หรืออาจรุนแรงจนนำไปสู่การเสียชีวิตได้
ประโยชน์ของการทำธาราบำบัด
- ช่วยเพิ่มการทรงตัวในผู้สูงอายุ ทำให้สามารถเดินได้อย่างมั่นคงมากขึ้น
- ลดแรงกระแทกที่ข้อต่อ และกล้ามเนื้อของร่างกาย ทำให้ไม่เจ็บปวดมากเมื่อออกกำลังกาย
- ช่วยลดอาการปวด และทำให้เนื้อเยื่ออ่อนนุ่มเป็นการป้องกันข้อติด
- ช่วยนวดให้กล้ามเนื้อผ่อนคลาย
- เพิ่มการไหลเวียนเลือด และการไหลเวียนของระบบน้ำเหลืองในร่างกาย โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่มีภาวะบวม การทำธาราบำบัดก็จะสามารถช่วยการลดบวมได้
- กระตุ้นการเกิดมวลกล้ามเนื้อ และความแข็งแรงของร่างกาย
ข้อดีของ ธาราบำบัด เมื่อเทียบกับการออกกำลังกายแบบปกติ
หลายคนอาจจะยังมีข้อสงสัยว่า การทำธาราบำบัดผู้สูงอายุ จะเห็นผลดีจริง ๆ ไหม? จะได้ประสิทธิภาพเหมือนการออกกำลังกายแบบทั่วไปหรือเปล่า? อยากที่ได้กล่าวข้างต้นไปว่า ธาราบำบัด คือการกายภาพบำบัดรูปแบบหนึ่ง ที่จะช่วยให้การออกกำลังกายในผู้ที่มีปัญหาเรื่องการเคลื่อนไหว หรือมีข้อจำกัดทางด้านร่างกาย สามารถออกกำลังกายได้
หากเปรียบเทียบว่า ธาราบำบัด หรือวารีบำบัด ดีหรือด้อยกว่าการออกกำลังกายอย่างไรนั้น ขึ้นอยู่กับว่าเหมาะกับใครค่ะ หากเป็นคนปกติทั่วไป การออกกำลังกายปกติ อย่างการวิ่ง คาดิโอ หรือเล่นกีฬา อาจจะตอบโจทย์ในเรื่องของความแข็งแรงและสัดส่วนรูปร่างตามที่ต้องการ แต่อย่างที่ทราบกันว่า สำหรับผู้สูงอายุ การออกกำลังกายแบบคนทั่วไป เสี่ยงมากที่จะก่อให้เกิดการพลัดตกหกล้ม จนนำไปสู่การเสียชีวิตได้
ตามสถิติ 1 ใน 5 ของผู้สูงอายุที่หกล้ม มีโอกาสเสียชีวิตภายใน 1 ปี เพราะอาการแทรกซ้อนที่มองไม่เห็น
ดังนั้น การออกกำลังกายในผู้สูงอายุ เพื่อเสริมสร้างความเเข็งแรงของร่างกาย และเพิ่มกล้ามเนื้อจึงสำคัญมาก แต่ด้วยข้อจำกัดทางร่างกาย การออกกำลังกายทั่วไปอาจจะไม่ตอบโจทย์กับผู้สูงอายุ ทำให้ธาราบำบัดจึงเป็นทางเลือกที่เหมาะสม และลดความเสี่ยงในการบาดเจ็บจากการออกกำลังกายในผู้สูงอายุ
ธาราบำบัดดีกับผู้สูงอายุมากกว่าการออกกำลังกายทั่วไปอย่างไร?
- เวลาเคลื่อนไหวหรือออกกำลังกาย แรงลอยตัวของน้ำจะช่วยลดแรงกดบริเวณข้อต่อ จึงช่วยลดอาการปวดตามข้อต่าง ๆ โดยเฉพาะโรคข้อเข่าเสื่อม โรคไขข้อ
- การออกกำลังกายในน้ำจะมีแรงต้าน ที่จะช่วยเสริมสร้างกำลังแขน ขา และกล้ามเนื้อต่าง ๆ โดยที่ผู้สูงอายุจะไม่รู้สึกเจ็บปวด
- แรงลอยตัวของน้ำจะช่วยให้ผู้สูงอายุ สามารถทรงตัวได้ง่ายขึ้น เหมาะสำหรับฝึกการเดินหรือทรงตัวของผู้สูงอายุ
- กระแสน้ำวนในสระธาราบำบัด ทำให้ผู้สูงอายุต้องรักษาการทรงตัวจากการต้านแรงของกระแสน้ำ เป็นการฝึกการทรงตัวสำหรับผู้สูงอายุให้ดีขึ้น
วารีบำบัด ควรทำบ่อยแค่ไหน?
แม้วารีบำบัด หรือธาราบำบัดจะดีต่อผู้สูงอายุเพียงใด แต่การทำการบำบัดในช่วงระยะเวลาและความถี่ที่ไม่เหมาะสม อาจจะก่อให้เกิดข้อเสียกับผู้สูงอายุได้ ดังนั้น จึงจำเป็นจะต้องวางแผนการทำวารีบำบัดอย่างเหมาะสม เพื่อความปลอดภัยของผู้สูงอายุค่ะ
สำหรับผู้สูงอายุ เวลาที่ใช้ในการทำธาราบำบัด จะอยู่ที่ประมาณ 40-45 นาทีต่อครั้ง ไม่ควรอยู่ในน้ำนานเกินกว่านี้ เพราะอาจทำให้ผู้สูงอายุหนาว และนำไปสู่การไม่สบายได้ อีกทั้งถ้าออกกำลังกายนานเกินไป จะทำให้ผู้สูงอายุเหนื่อยจนอาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพได้ ส่วนความถี่ในการทำธาราบำบัดนั้น ควรทำอย่างน้อย 2-3 ครั้งต่อสัปดาห์ เพื่อให้เกิดความต่อเนื่องในการบำบัดรักษา
ในปัจจุบันมีโรงพยาบาล หรือสถาบันทางการแพทย์หลาย ๆ ที่ในประเทศไทย ที่เปิดให้บริการธาราบำบัด
สรุป
การออกกำลังกายในผู้สูงอายุ เป็นสิ่งที่จำเป็นต้องทำสม่ำเสมอ ไม่ต่างกับคนทั่วไปเลยค่ะ แต่ด้วยร่างกายที่มีข้อจำกัดทางการเคลื่อนไหว และโรคประจำตัวบางอย่างที่เป็นอุปสรรคต่อการออกกำลังกาย อีกทางเลือกหนึ่ง คือการใช้ “ธาราบำบัด” หรือวารีบำบัด เข้ามาช่วยส่งเสริมการออกกำลังกาย ช่วยฟื้นฟูสุขภาพที่ดีให้กับผู้สูงอายุ ผู้สูงอายุท่านไหนสนใจที่อยากจะหาแนวทางออกกำลังกายใหม่ ๆ ไม่ควรพลาดเป็นอย่างยิ่งเลยค่ะ